Αλώνι στα Κατάπολα

Κατάπολα 01/08/2004 Katapola

Τα  αλώνια στην Αμοργό έχουν πλέον εγκαταλειφθεί, αφού βεβαίως έχει  εγκαταλειφθεί εδώ και 40 περίπου χρόνια η καλλιέργεια των δημητριακών (σιτάρι και κριθάρι ξεχωριστά, ή ανάμεικτα ως «σμιγάδι»). Όπως λέει και ο ξάδερφός μου Νίκος Κωβαίος από τους Λιβανούς, ο γιος του δεν ξέρει τι σημαίνει θημωνιά (ευτυχώς ξέρει βιολί). Σε ένα μικρό βαθμό, πάντως,  συνεχίζεται η χρήση των αλωνιών, κυρίως στην Αιγιάλη, για το αλώνισμα του κατσουνιού, από το οποίο παράγεται η αμοργιανή φάβα. Παρά την εγκατάλειψη και το χορτάριασμά τους, τα αλώνια εξακολουθούν να αποτελούν μια από τις χαρακτηριστικές εικόνες του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της Αμοργού. 

Αλώνια υπάρχουν κοντά στους οικισμούς και σε περιοχές με «χτιά» (αναβαθμίδες με ξερολιθιές) όπου καλλιεργούσαν δημητριακά, κατσούνι, όσπρια κ.α. Επίσης κάθε «μινόρι» έχει το δικό του αλώνι. Μινόρι λέγεται στην Αμοργό ο οικογενειακός οικισμός με τα χωράφια του. Μινόρια υπάρχουν στην περιοχή της Χώρας και τα κατοικούσαν μία ή μερικές οικογένειες με συγγένεια πρώτου βαθμού.