Οι φίλοι του μπλοκ

Πέμπτη 9 Αυγούστου 2018

Ranunculus sardous






Το Βατράχιον της Σαρδηνίας (Ranunculus sardous, Crantz 1763) είναι ευρασιατικό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα. Φύεται σε οικότοπους γλυκών υδάτων και σε υγρές τοποθεσίες που διατηρούνται μέχρι την άνοιξη. 
Αναφέρεται από εποχιακό λιμνίο στα Κατάπολα.
Ανθίζει από τον Μάρτιο μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού ανάλογα με το υψόμετρο και την υγρασία της θέσης.
Ετυμολογία:
Ranunculus < rana βάτραχος. Ο Πλίνιος γράφει ότι «ονομάζουμε ranunculus το βότανο που οι Έλληνες ονομάζουν βατράχιο» = βατράχιο, επειδή ορισμένα είδη αυτού του γένους ευδοκιμούν σε υδάτινο περιβάλλον.
sardous < Sardinia Sardegna = της Σαρδηνίας.


Τρίτη 7 Αυγούστου 2018

Tribulus terrestris






Ο Τρίβολος ο επίγειος (Tribulus terrestris L. 1753) είναι κοσμοπολίτικο φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Κοινά ονόματα: τριβόλι, τριβούλι, κολλητσίδα.
Ετήσιο φυτό, 10-60 εκ., έρπον.
Φύλλα αντίθετα, πτεροσχιδή, τριχωτά.
Βιότοπος: αγροί, άκρες δρόμων, ξηρά λιβάδια.
Άνθη μονήρη, με 5 κίτρινα πέταλα
Ανθίζει Μάιο - Ιούλιο.

Αναφέρεται από την Αιγιάλη και τα Κατάπολα.
Ετυμολογία:
Tribulus > τρίβολος (τρι* + βόλος) μικρό σιδερένιο τεμάχιο με τρεις αιχμές τοποθετημένες έτσι ώστε η μία να στέκεται πάντοτε κατακόρυφα, όπως κι αν αυτό ριχνόταν στο έδαφος, το οποίο διασκόρπιζαν κατά μάζες, για να παρακωλύσουν την πορεία εχθρικού στρατού ==> αναφορά στους καρπούς που έχουν αιμηρές ακίδες = Τριβολος.
terrestris > terra ==> επειδή αναπτύσσεται την γη, μακριά από  νερό = επίγειος.


Δευτέρα 6 Αυγούστου 2018

Verbena officinalis


Η Verbena officinalis (L. 1753) είναι ευρασιατικό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. Στην Αμοργό αναφέρεται από τα Κατάπολα.
Βιότοπος: θέσεις με ανθρωπογενή επιβάρυνση, άκρες δρόμων, υγρές τοποθεσίες σε υψόμετρα 0-1000 (-1400) μ.
Πολυετές φυτό. Άνθος πεντάλοβο σε απλό λιλά ή μοβ με κίτρινο λαιμό.
Άνθιση: Ιούνιος - Αύγουστος.
Ετυμολογία:
Verbena < vérber (λατιν.) κλαδί.
officinalis < offícina, μεσαιωνικό εργαστήριο για παρασκευή φαρμάκων και αρωμάτων = φαρμακευτική.


Σάββατο 4 Αυγούστου 2018

Kickxia spuria subsp. integrifolia


Η Kickxia spuria subsp. integrifolia [(Brot.) R. Fern. 1971] είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα, στην οποία φύεται μόνον αυτό το υποείδος.
Στην Αμοργό αναφέρεται από τα Κατάπολα και τον Όρμο Αιγιάλης. Στις άλλες Κυκλάδες από την Νάξο και κυρίως από την Άνδρο.
Βιότοπος: χωματόδρομοι, ξηρά λιβάδια, χωράφια, άκρες δρόμων σε υψόμετρα 0-600 μ.
Ετήσιο είδος. Ολόκληρο το φυτό καλύπτεται με αδενώδεις τρίχες.
Άνθη μοναχικά στις μασχάλες φύλλων, με τριγωνικά δόντια.
Άνθιση: Μάιος - Σεπτέμβριος.
Ετυμολογία:
Kickxia < γένος αφιερωμένο στον Βέλγο βοτανικό Jean Kickx (1775-1831), συγγραφέα της Flora Bruxellensis (1812)
spuria = νόθα, ψευδής.
integrifolia < ínteger (λατιν.) ακέραιο, ολόκληρο + folium (λατιν.) φύλλο.

Παρασκευή 3 Αυγούστου 2018

Portulaca oleracea






Η Portulaca oleracea L. 1753, είναι κοσμοπολίτικο φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: εποχικά λιμνία, χωράφια, κήποι, γλάστρες κλπ, σε υψόμετρα 0-400 (-1100) μ.
Κοινές ονομασίες: γλιστρίδα, αντράκλα.
Ποώδες φυτό, έρπον, με βλαστούς διακλαδισμένους και φύλλα αντωοειδή, σαρκώδη, λεία, συχνά με σκούρα χροιά στα χείλη.
Τα άνθη είναι κίτρινα και φύονται στις μασχάλες ή στις κορυφές των βλαστών σε μικρές ομάδες.
Ανθίζει (Μάρτιο) Απρίλιο - Ιούλιο.

Ετυμολογία:
Portulaca > portula πορτάκι ==> λόγω της αποκοπής του καρπού που αποτελείται από μια κάψουλα, η οποία ανοίγει με ένα μικρό κάλυμμα, ακριβώς όπως μια μικρή πόρτα.
oleracea > ólus óleris, λαχανικό.


Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018

Scabiosa atropurpurea


Η Σκαμπιόζα η σκουροπόρφυρη (Scabiosa atropurpurea L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Έχει μακρείς, λεπτούς βλαστούς και φύλλα διαιρεμένα, τα ανώτερα ακέραια.
Κεφάλι με διάμετρο 5 εκ., με ανθίδια με πέντε λοβούς, ιώδη, ρόδινα ή λευκά, τα περιφερειακά πολύ μεγαλύτερα,
Φύεται σε ξηρές και χέρσες τοποθεσίες.
Ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Αναφέρεται από την Καλοταρίτισσα.

Ετυμολογία:
Scabiosa > scábies ψώρα - επειδή στην αρχαιότητα χρησιμοποιήθηκε ως φάρμακο για την ψώρα = Σκαμπιόζα
atropurpureus, a, um > ater σκούρος + purpureus πορφυρός = σκουροπόρφυρη.


Τετάρτη 1 Αυγούστου 2018

Hellenocarum multiflorum


Το Hellenocarum multiflorum (Sm.) H. Wolff 1927 είναι μεσογειακό φυτό με βασική εξάπλωση στην Ελλάδα και την Ιταλία και στην Μικρά Ασία στην περιοχή της Σμύρνης. Στην Ελλάδα φύεται σε όλη την χώρα, με εξαίρεση την Θεσσαλία.
Βιότοπος: ασβεστολιθικοί βράχοι σε υψόμετρα 0-1700 (-2200)
Συνώνυμο: Athamanta multiflora.
Πολυετές μονοκαρπικό φυτό, με βαθιά κάθετη ρίζα και πολυπληθή φύλλα στην βάση.
Βλαστός στιβαρός, με ύψος 10-60 εκατοστά, πολύκλαδος από την βάση.
Φύλλα γενικά τριγωνικά με ωοειδή λοβωτά ακραία τμήματα.
Όπως δηλώνει και τ’ όνομά του (multiflorum  = πολυανθές) έχει πολλά ανθοφόρα σκιάδια, τα οποία έχουν 15-25 λευκά ανθίδια.
Ανθίζει από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο, ανάλογα με το υψόμετρο

Ετυμολογία:
Hellenocarum >  > hellenicum + carum = «Ελληνόκαρον»
multiflorum > multus πολύς + flos floris άνθος = πολυανθές.
carum > κάρον (Διοσκουρίδης) - [2] κάρυον, για το σκληρό κέλυφος του καρπού - [3] από την Καρία (Πλίνιος)
.