Οι φίλοι του μπλοκ

Πέμπτη 19 Μαΐου 2011

Silene corinthiaca

29/04/2011
photo Γιάννης Γαβαλάς

Η Σιληνή η κορινθιακή (Silene corinthiaca, Boiss. & Heldr. 1888) είναι ενδημικό φυτό εξαπλώνεται στην Πελοπόννησο, Ανατολική Στερεά Ελλάδα, Εύβοια και από τις Κυκλάδες στην Αμοργό.
Στην Αμοργό βρέθηκε το 1898 από τον βοτανικό Γ. Λεωνή.
Βιότοπος: παρυφές δρόμων, ελαιώνες, φρύγανα, ανοίγματα δασών, πετρώδεις θέσεις, σε υψόμετρα 0-600 (-1000) μ.
Πόα με ύψος έως μισό μέτρο, με διακλαδισμένους κολλώδεις βλαστούς.
Άνθη: λευκά έως απαλά ρόδινα, με έντονες πορφυρές νευρώσεις.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούνιο

Ετυμολογία:
Silene > Silenus (λατιν.) > Σειληνός = Σιληνή
corinthiaca > Κόρινθος = κορινθιακή.

Τετάρτη 11 Μαΐου 2011

Convolvulus althaeoides

Κατάπολα 04/05/2005

Μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: βραχώδεις και πετρώδεις πλαγιές με φρύγανα, ανοιχτό κωνοφόρο δάσος, χωράφια σε αγρανάπαυση σε υψόμετρα 0-700 (-1200) μ. και περιστασιακά έως 1600 μ. στην ηπειρωτική χώρα.
Πολυετές φυτό, που συνήθως έρπει η άναρριχάται, με λεπτό βλαστό έως 100 εκ. Φύλλα εναλλάσοντα με αραιό τρίχωμα.
Άνθη 1-3 με μακρείς μασχαλιαίους μίσχους, ρόδινα με σκούρο λαιμό.
Άνθιση: Μάρτιος - Ιούνιος.
Ετυμολογία:
Convolvulus < convólvo (λατιν.) διαπλέκω ==> για τα συχνά άστατα στελέχη των ειδών αυτού του γένους = Κονβόλβουλος.
althaeoides < Althaea + είδος = αλθαιοειδής (με παρόμοια φύλα σαν της Αλθαίας).

Δευτέρα 9 Μαΐου 2011

Cymbalaria longipes

Καλοταρίτισσα 29/04/2011
photo Γιάννης Γαβαλάς

Η Cymbalaria longipes (Boiss. & Heldr.) A.Chev., 1937 είναι φυτό της ΑΝατολικής Μεσογείου, με εξάπλωση στην νότια και νησιωτική Ελλάδα.
Στις Κυκλάδες έχει καταγραφεί σε Αμοργό, Δονούσα, Σέριφο, Σίφνο και Αστυπάλαια.
Στην Αμοργό, εκτός από τον όρμο της Καλοταρίτισσας (φωτογραφία), αναφέρεται από τον Sven Snogerup (1963) από τον Κρίκελο  και από τον Hans Runemark (1969) από τον Άγιο Παύλο.
Βιότοπος: αβεστολιθικοί βράχοι, βραχώδεις πλαγιές, πέτρινοι τοίχοι σε παλιά κτίρια, περιστασιακά ακτές με βότσαλα, σε υψόμετρα 0-500 μ.
Λεπτό, συνήθως λείο φυτό, με πολλούς διακλαδισμένους, κατακόρυφους βλαστούς που σχηματίζουν αραιούς τάπητες σε βράχια.
Φύλλα νεφροειδή έως καρδιοειδή, με πλάτος 15-20 χιλ, ελαφρώς σαρκώδη και με 5-7 στρογυλλεμένους λοβούς.
Στεφάνη λιλά με πορτοκαλοκίτρινο άνοιγμα και πλήκτρο 4-5 χιλ.
Ανθίζει τέλη Μαρτίου με αρχές Ιουνίου.

Ετυμολογία:
Cymbalaria > από κύμβαλο, λόγω του σχήματος των φύλλων.
longipes > longus μακρύς + πόδι pes = με μακρύ στέλεχος (βλαστό).
 

Τετάρτη 4 Μαΐου 2011

Malva cretica

30/04/2011 photo (c) Γιάννης Γαβαλάς

Η Malva cretica Cav. 1786, είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: παράκτιες περιοχές, άκρες αγρών, δρόμοι, ελαιώνες, φρύγανα σε υψόμετρα 0-700 (-1100) μ.
Αυτή η μικρή μολόχα έχει βλαστούς τριχωτούς, όρθιους ή κατακείμενους.
Φϋλλα τα κατώτερα είναι σχεδόν κυκλικά, ενώ τα ανώτερα έχουν πολύ στενούς λοβούς.
Άνθη, διαμέτρου έως 2 εκ., ανοιχτορόδινα με σκούρες νευρώσεις.
Ανθίζει από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τον Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Malva > malva (λατιν.). Η μαλάχη των αρχαίων, μολόχα.
cretica > Creta Κρήτη.


Τρίτη 3 Μαΐου 2011

Papaver rhoeas

Βρούτση 03/05/2005

Η Papaver rhoeas L 1753, είναι παλαιογεωγραφικό φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: ζιζάνιο αγρών με δημητριακά, ακαλλιέργητα χωράφια, δρόμοι, μπάζα, σε υψόμετρα 0-800 (-1800 στα όρη) μ. 
Τοπικό όνομα: κουτσουνάδα.
Είναι η πιο κοινή παπαρούνα.
Φύλλα πτεροσχιδή, οδοντωτά. Ποδίσκοι έντονα τριχωτοί.
Πέταλα μεγάλα 2-3 εκ., έντονα κόκκινα, συχνά με μαύρη κηλίδα στην βάση. Κωδία κοντή, σχεδόν σφαιρική, λεία, περιτριγυρισμένη από πολλούς στήμονες με ανθήρες μαύρους ή καστανούς.
Ανθίζει μέσα Απριλίου - μέσα Ιουνίου.

Ετυμολογία:
Papaver -eris > μήκων, παπαρούνα.
rhoeas > ροιάς > ροιά (ροδιά) ==> από το έντονα κόκκινο χρώμα των ανθέων = ροιάς

«μήκων ῥοιάς· οἱ δὲ ὀξύγονον, Ῥωμαῖοι παπάβερ ἄλβου‹μ›, Αἰγύπτιοι ναντί».
Διοσκουρίδης


Δευτέρα 2 Μαΐου 2011

Lonicera etrusca

Χώρα 02/05/2005

Το Lonicera etrusca (Santi 1795)] είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Τοπικό όνομα: αγιόκλημα.
Κοινό λαϊκό όνομα: αγιόκλημα, αγριοαγιόκλημα.
Αειθαλής θάμνος με βλαστούς πολύκλαδους και φύλλα γλαυκά, μεγάλα μέρχι 8 εκ., λεία, τα ανώτερα ενωμένα, περίβλαστα.
Βιότοπος: θαμνώνες, δάση, βραχώδεις πλαγιές.
Ανθική στεφάνη σωληνοειδής, δίχειλη, λευκή ή ρόδινη, με μακρείς λευκούς στήμονες.
Ανθίζει από τον Μάιο.
Ετυμολογία:
Lonicera < γένος αφιερωμένο με τον Γερμανό ιατρό και βοτανικό Adam Lonitzer (Lonicerus, 1528-1586).
etrusca < Etruria Ετρουρίa, αρχαία περιοχή της Ιταλίας, στη σημερινή Τοσκάνη.

Κυριακή 1 Μαΐου 2011

Convolvulus althaeoides

Χώρα 01/05/2005

Μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Βιότοπος: βραχώδεις και πετρώδεις πλαγιές με φρύγανα, ανοιχτό κωνοφόρο δάσος, χωράφια σε αγρανάπαυση σε υψόμετρα 0-700 (-1200) μ. και περιστασιακά έως 1600 μ. στην ηπειρωτική χώρα.
Πολυετές φυτό, που συνήθως έρπει η άναρριχάται, με λεπτό βλαστό έως 100 εκ. Φύλλα εναλλάσοντα με αραιό τρίχωμα.
Άνθη 1-3 με μακρείς μασχαλιαίους μίσχους, ρόδινα με σκούρο λαιμό.
Άνθιση: Μάρτιος - Ιούνιος.
Ετυμολογία:
Convolvulus < convólvo (λατιν.) διαπλέκω ==> για τα συχνά άστατα στελέχη των ειδών αυτού του γένους = Κονβόλβουλος.
althaeoides < Althaea + είδος = αλθαιοειδής (με παρόμοια φύλα σαν της Αλθαίας).