Οι φίλοι του μπλοκ

Σάββατο 29 Μαρτίου 2014

Eryx jaculus Έρυξ

Δονούσα 05/03/2013
photo (c)  Δαυΐδ Κουτσογιαννόπουλος

Κοινό άκακο, μη δηλητηριώδες φίδι στα νησιά μας: Αμοργός, Δονούσα, Κέρος, Αντικέρι, Ηρακλειά, Πάνω Κουφονήσι, Σχινούσα.

Στο http://www.herpetofauna.gr/ αναφέρονται τα εξής:

Μη δηλητηριώδες. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Eryx jaculus turcicus (Olivier, 1801). Ολικό μήκος έως 80cm συνήθως όμως μικρότερο. Κυρίως νυκτόβιο φίδι. Την άνοιξη, λόγω περιόδου ζευγαρώματος, μπορεί να παρατηρηθεί και την ημέρα, καθώς και το φθινόπωρο. Χαρακτηριστική "κολοβή" ουρά που μοιάζει σε σχήμα με το κεφάλι. Ψάχνει για την λεία του συνήθως μέσα σε τρύπες τρωκτικών ή στήνει ενέδρες κάτω από την άμμο ή στο χώμα όπου θάβεται με επιδεξιότητα. Τρέφεται κυρίως με τρωκτικά, αλλά και με σαύρες, νεοσσούς και μερικές φορές με μεγάλα ασπόνδυλα. Ζευγαρώνει από τον Απρίλιο έως τον Μάιο και τα θηλυκά γεννούν κατά τα τέλη Αυγούστου 5-20 νεογνά που έχουν μήκος 12-15cm και ενηλικιώνονται περίπου μετά το 3ο έτος ζωής τους. Είναι το μοναδικό είδος Βόα στην Ευρώπη. Άκακο φίδι που σε πολλές περιοχές το περνούν λανθασμένα για Οχιά και το σκοτώνουν.

Άλλες ονομασίες:
Ερημόφιδο, Λουρίτης, Νταλάκι, Τόπακας, Τάπακας, Τυφλίτης (λανθασμένα)

Περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφίες στο:





Κυριακή 23 Μαρτίου 2014

Astragalus spruneri

Κατάπολα 31/03/2007 Άγιος Παντελεήμονας


Ο Αστράγαλος του Σπρούνερ (Astragalus spruneri Boiss. 1843) είναι βαλκανικό φυτό, με εξάπλωση στην Βόρεια Ελλάδα, το Αιγαίο, την Πελοπόννησο, της Εύβοια και την Στερεά Ελλάδα.
Στην Αμοργό αναφέρεται από τα Κατάπολα, την Αρκεσίνη και την νησίδα Γραμβούσα. Φύεται επίσης σε αρκετές θέσεις στην Ηρακλειά, ενώ αναφέρεται και από την Δονούσα, τις νησίδες Μάκαρες κοντά στην Δονούσα και το Πάνω Κουφονήσι.
Βιότοπος: βραχώδεις θέσεις, φρύγανα, διάκενα κωνοφόρων δασών, σε υψόμετρα 0-750 μ..
Πολυετής πόα, σχεδόν χωρίς βλαστό.
Φϋλλα τριχωτά. Φυλλάρια ωοειδή. Παράφυλλα τριγωνικώς λογχοειδή.
Ταξιανθίες σε κεφαλιόμορφους βότρεις με 3-10 άνθη κοκκινωπά-ρόδινα. Βράκτια προμήκη,  μικρά. Κάλυκας με πυκνό τρίχωμα και δόντια δις μικρότερα του σωλήνα. Πέτασος διπλάσιος του κάλυκα και πτέρυγες σπαθοειδείς, ακέραιες.
Καρπός χέδρωπας προμήκης, ροπαλοειδής ή κυρτός, τραχύς.
Ανθίζει Μάρτιο - Μάιο.

Ετυμολογία:
Astragalus > αστράγαλος (φυτό που αναφέρει ο Διοσκουρίδης) > αστήρ + γάλα ==> από το χρώμα και το σχήμα των ανθέων - οι αρχαίοι πίστευαν ότι η βρώση του φυτού αυξάνει το γάλα των κατσικιών.
spruneri > αφιερωμένος στον Βαυαρό βοτανικό Wilhelm von Spuner (1805-1874).


Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014

Anchusa aegyptiaca


Η Άγχουσα η αιγυπτιακή (Anchusa aegyptiaca (L.) A.DC. 1846) είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου. Στην Ελλάδα έχει βασική κατανομή στην Αττική, την Κρήτη, την Κάσο,την νήσο Σαρία της Καρπάθου και τις Κυκλάδες (Σερφοπούλα, Φολέγανδρος, Σίκινος, Κίμωλος, Σίφνος, Νάξος, Θήρα, Άνδρος, Δεσποτικό Αντιπάρου)

Φύεται σε πετρώδεις περιοχές, συνήθως κοντά στην θάλασσα.

Στην Αμοργό αναφέρεται από τα Θολάρια. Στα άλλα νησιά μας φύεται στην Ηρακλειά, την Άνυδρο (Αμοργοπούλα), το Αντικέρι και τα Λέβιθα.

Δευτέρα 17 Μαρτίου 2014

Allium ampeloprasum



Το γεώφυτο Άλλιο το αμπελόπρασο (Allium ampeloprasum, L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Υψηλό βολβόριζο φυτό με φύλλα στενά, οδοντωτά. Σκιάδιο σφαιρικό έως 8 εκ. διάμετρο, με πλήθος ροδοκόκκινα άνθη και έντονη μυρωδιά σκόρδου. Φύεται σε άκρες δρόμων, εγκαταλειμμένα χωράφια, υποβαθμισμένα εδάφη. 

Ανθίζει από τον Μάιο μέχρι το καλοκαίρι.
 

Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
ampeloprasum  > άμπελος + πράσο (άγριο σκόρδο που καλλιεργούσαν στις άκρες αμπελώνων) - αμπελόπρασο
Στην Αμοργό το βρίσκουμε κυρίως στα Κατάπολα και την Αιγιάλη, ενώ αναφέρεται και από την Χώρα. Υπάρχει και στην Ηρακλειά, όπου το φωτογράφισε και το πρόσθεσε στην χλωρίδα του νησιού ο Γιάννης Γαβαλάς, και επίσης στα νησιά Κουφονήσι και Λιάδι.


Κυριακή 9 Μαρτίου 2014

Ophrys aegaea από την Δονούσα

Δονούσα 05/03/2013
photo (c)  Δαυΐδ Κουτσογιαννόπουλος

Η Οφρύς τους Αιγαίου (Ophrys aegaea Kalteisen & H. R. Reinhard 1987) είναι ενδημική ορχιδέα Κυκλάδων και Δωδεκανήσου.
Περιγράφτηκε από την Κάρπαθο το 1987. Αργότερα βρέθηκε στην Κάσο και την Αμοργό (Κατάπολα). Το 2007 ο Γιάννης Γαβαλάς βρήκε έναν ικανοποιητικό πληθυσμό της και στην Ηρακλειά, διευρύνοντας προς τα δυτικά την εξάπλωσή της. Το 2013 ο Δαυΐδ Κουτσογιαννόπουλος την βρήκε και στην Δονούσα.
Κοντόχοντρο, εύρωστο φυτό με συνήθως 2-3 άνθη. Τα σέπαλα είναι ρόδινα με μεσαία πράσινη νεύρωση.
Στην Κάρπαθο προτιμά αραιά πευκοδάση. Στην Αμοργό και την Ηρακλειά φυτρώνει σε φρυγανότοπους. Την βρίσκουμε και σε παλαιούς ελαιώνες.
Ανθίζει από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι τα τέλη Μαρτίου.

Ετυμολογία:
Ophrys > Οφρύς (φρύδι). Δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια χαρακτηριστικά του γένους Ophrys αναφέρεται το όνομα ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο γλωσσικής παρερμηνείας
aegaea > Αιγαίο.