Οι φίλοι του μπλοκ

Τρίτη 15 Απριλίου 2008

Pallenis spinosa

Χώρα 09/04/2004

Η Η Παλληνίς η ακανθώδης [Pallenis spinosa (L.) Cass. 1825] είναι μεσογειακό  φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Τοπικό όνομα: τσιτομάτα.
Διετές φυτό με βλαστό διακλαδισμένο, πολύ χνουδωτό. Τα φύλλα είναι επιμήκη, λογχοειδή, χνουδωτά, κοίλα, τα ανώτερα επιφυή.
Βιότοπος: αγροί, βραχώδεις τοποθεσίες, ελαιώνες
Κεφάλια με βράκτια αγκαθωτά, παρόμοια με τα φύλλα, τα εσωτερικά από αυτά κοντύτερα. Δίσκος κίτρινος μέχρι 20 εκ. και περιφερειακά ανθίδια γλωσσοειδή, κίτρινα ή κοκκινωπά.
Ανθίζει από τον Απρίλιο.

Ετυμολογία:
Pallenis > Παλλήνη, αρχαίος δήμο της Αττικής και αρχαία πόλη στην Χαλκιδική = Παλληνίς.
spinosus, -a, um > spina, άκανθα, αγκάθι = ακανθώδης.

Χοζοβιώτισσα 05/04/2007


Δευτέρα 7 Απριλίου 2008

Anchusa azurea

Κατάπολα  06/04/2004


Η Άγχουσα η γαλάζια (Anchusa azurea,  Mill. 1768) είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σ' όλη την Ελλάδα.
Συνώνυμα: Anchusa italica Retz. 1779 - Buglossum italicum (Retz.) Tausch 1824
Εκτός από την Αμοργό, στα άλλα νησιά μας αναφέρεται από την Ηρακλειά, την Δονούσα, τα δύο Κουφονήσια και τις Μάκαρες (Άγιος Νικόλαος).
Η ψηλότερη από τις άγχουσες είναι ένα όμορφο φυτό με βλαστό πυκνά διακλαδισμένο, τριχωτό. Φύεται κυρίως σε καλλιεργημένους και παλιούς αγρούς. Ανθίζει την άνοιξη. 
Η κοινή ελληνική του ονομασία είναι «βοϊδόγλωσσα» (από το σχήμα των φύλλων του) κι αποτελεί συνέχεια του αρχαίου ελληνικού «βούγλωσσον», που αναφέρουν ο Θεόφραστος και ο Διοσκουρίδης. Μάλιστα, ως Buglossum italicum το περιέγραψε ο Tausch το 1824. Τελικά, το επίσημο όνομά του είναι Anchusa azurea, επειδή περιγράφτηκε πρώτο με αυτό το όνομα.
Από την κόκκινη ρίζα της Γαλάζιας Άγχουσας παραγόταν στην αρχαιότητα κόκκινη βαφή, που την χρησιμοποιούσαν ως καλλυντικό και ως τέτοιο το γνώριζαν ο Γαληνός και ο Πλίνιος. Ο Διοσκουρίδης αναφέρεται στις φαρμακευτικές του ιδιότητες.


Ετυμολογία:
Anchusa > άγχουσα (φυτό που αναφέρουν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς με φαρμακευτικές και καλλωπιστικές ιδιότητες).
azurea > lāzwardī (αραβικά > läžwärd (περσικά) > lazur & lazulum (μεσαιωνικά λατινικά), δηλαδή γαλάζια πέτρα = γαλάζιο χρώμα.

Παρασκευή 4 Απριλίου 2008

Matthiola sinuata - αγριοβιολέτα

Μονή Χοζοβιώτισσας 18/04/2005


Η Ματθιόλα η κολπωτή [Matthiola sinuata (L.) R. Br. 1812] είναι ευρωμεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Φυτό διετές, όρθιο, με τα φύλλα της βάσης πολλά, πτεροσχιδή, με χείλη στραμμένα προς τα πάνω (κολπωτά, καμπυλωτά), εξ ου και το όνομα. Τα ανώτερα φύλλα γραμμοειδή, κυματοειδή.
Βιότοπος: παραθαλάσσια ενδιατήματα
Άνθη βιολετιά, εύοσμα μέχρι 2,5 εκ. διάμετρο.
Ανθίζει από τον Μάρτιο.

Ετυμολογία:


Matthiola > γένος αφιερωμένο στον Pierandrea Mattioli (Matthiolus  † 1577) Ιταλό γιατρό.
sinuata > sinuo κολπώνω, καμπυλώνω, κυρτώνω = κολπωτή.

Χώρα - Chora
18/04/2005