Τα Θολάρια ήταν άριστα καλλιεργημένα με χτιά και το γεγονός αυτό το αναφέρουν με θαυμασμό οι ξένοι περιηγητές και οι ερευνητές. Ένα μεγάλο τμήμα των χωραφιών έχει εγκαταλειφθεί αλλά ακόμα και σήμερα τα Θολάρια έχουν τις ξερικές τους καλλιέργειες. Στις παρυφές των χωραφιών παρατηρείται ένα ενδιαφέρον φαινόμενο. Παντού φυτρώνουν αψιθιές και το ασημοπράσινο χρώμα τους κυριαρχεί, όπως φαίνεται και στην φωτογραφία.
Στα Θολάρια η αψιθιά δεν φαίνεται να είχε καμία ιδιαίτερη χρησιμότητα. Ούτε και σήμερα έχει. Με δυσκολία την τρώνε τα ζώα. Το επιστημονικό όνομα του φυτού είναι «αρτεμισία» (Artemisia arborescens). Η αψιθιά είναι γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη και θεωρείται ένα από τα πιο αρωματικά φυτά παρά την πικρή της γεύση. Το αρχαίο της όνομα ήταν «άψινθος» που είναι πανάρχαια λέξη (όπως ο λαβύρινθος). Στην αρχαία Ελλάδα την ονόμαζαν και αρτεμισία, προς τιμήν της θεάς Άρτεμης.
Η αψιθιά συναντιέται σε ξερά εδάφη και από ξηρότητα τα Θολάρια άλλο τίποτα. Είναι θάμνος με όμορφα κίτρινα λουλούδια, που ανθίζουν από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο.
Η αψιθιά χρησιμοποιείται στον αρωματισμό ποτών -κυρίως του βερμούτ- και διαφόρων λικέρ, στην αρτοποιία, την ζαχαροπλαστική και την φαρμακοποιία. Είναι γνωστό ότι το αψέντι (κρασί αρωματισμένο με αψιθιά) είναι τοξικό για το νευρικό σύστημα όταν χρησιμοποιείται υπερβολικά. Γενικά πρέπει να είναι προσεκτική η χρήση του αφεψήματος της αψιθιάς, γιατί μπορεί να προκαλέσει διάφορες διαταραχές όπως πονοκεφάλους, σπασμούς και καρδιολογικές διαταραχές. Πάντως, η χρήση της αψιθιάς στην μαγειρική είναι πιο ασφαλής και είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται φρέσκια και όχι ξερή. Μπορεί να διατηρηθεί αποξηραμένη σε γυάλινα βαζάκια ή ακόμη σε ένα μπουκάλι ξύδι.
Στην αρχαία Ρόδο, όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης, έφτιαχναν ένα ποτό με βάση την αψιθιά και άλλα αρωματικά φυτά και το έβαζαν στο κρασί για να μειώσουν το μεθύσι στους διαγωνισμούς οινοποσίας. Το εκχύλισμα αυτό, γράφει ο Αριστοτέλης, το έκαναν με αψιθιά, γλυκάνισο, χρυσάνθεμο, κάρδαμο και κανέλα και υποστηρίζει ότι «εμποδίζει την μέθη σε τέτοιο βαθμό, ώστε να εκτονώνει ακόμα και την ερωτική επιθυμία ηρεμώντας τα πνεύματα». Με άλλα λόγια έκαναν ένα είδος ναρκωτικού.
Παρεμφερές με το ποτό που αναφέρει ο Αριστοτέλης είναι και το σύγχρονο «αψέντι». Το αψέντι είναι κατά κάποιο τρόπο παιδί της Γαλλικής Επανάστασης. Πρωτοφτιάχτηκε το 1797 και περιείχε μείγμα βοτάνων με βάση την αψιθιά, το μελισσόχορτο, το γλυκάνισο κ.α. Στο Παρίσι έγινε το αγαπημένο ποτό των μποέμ και των σουρεαλιστών.
Το εκχύλισμα της αψιθιάς είναι ένα συστατικό που σε μεγάλες ποσότητες είναι τοξικό για το νευρικό σύστημα και γι' αυτό παρομοιάζεται και συνδυάζεται με τις παρενέργειες των ναρκωτικών ουσιών. Με βάση αυτό το δεδομένο, η κατανάλωση του αψεντιού με μεγάλη ποσότητα σε αψινθίνη απαγορεύτηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα στην Ευρώπη και την Αμερική.
Το 1988 προωθήθηκε η άρση της απαγόρευσης του αψεντιού, θέτοντας ανώτερα επιτρεπτά όρια στην περιεκτικότητα της αψιθιάς. Τα όρια αυτά υιοθετήθηκαν από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα ποτέ δεν υπήρξε νόμος που να απαγορεύει την παρασκευή και την κατανάλωση του αψεντιού, αν και για μεγάλα διαστήματα η εισαγωγή του γινόταν παράνομα. Το αψέντι συνεχίζει να είναι απαγορευμένο στις ΗΠΑ. Στην Ευρώπη η σημερινή εκδοχή του είναι ελαφριά, ενώ στην Ανατολική Ευρώπη, με αφετηρία την Τσεχία, απειλεί να αντικαταστήσει όλα τα άλλα εθνικά ποτά.
Εκχυλίσματα από αψιθιά χρησιμοποιούνται σήμερα στην Ασία και την Αφρική ως φάρμακα κατά της ελονοσίας. Στην σύγχρονη βιολογική γεωργία η βρασμένη αψιθιά χρησιμοποιείται για να καταπολεμήσει με ψεκασμούς τις αφίδες, τα μυρμήγκια, τα κάρεα, την καρπόκαψα, την κάμπια του λάχανου κ.λπ...
Απ' όλη την Αμοργό, η αψιθιά (Artemisia arborescens) φυτρώνει μόνο στην Αιγιάλη και στα Θολάρια και μάλιστα κυριαρχεί. Οι Θολαριανοί δεν φαίνεται να την εκμεταλλεύτηκαν ποτέ. Ίσως γιατί κάνουν ωραίο λιαστό κρασί...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου