Helichrysum amorginum X stoechas subsp. barrelieri.

Το Helichrysum amorginum είναι ενδημικό της Αμοργού (και νησίδων(Αμοργοπούλας & Κέρου) και περιγράφηκε από την ορθοπλαγιά της Μονής Χοζοβιώτισσας. 
Το Helichrysum stoechas subsp. barrelieri [(Ten.) Nyman 1879] είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση κεντρική, νότια και νησιωτική Ελλάδα και φύεται και στις πέριξ περιοχές του μοναστηριού.
Στις 5 Ιουλίου 1958 βρέθηκε στους κρημνούς της Χοζοβιώτισσας ένα φυσικό υβρίδιο των δύο ειδών, το Helichrysum amorginum X stoechas subsp. barrelieri.
Γενικά η δημιουργία φυσικών υβριδίων είναι δύσκολη (με εξαίρεση τις ορχιδέες) και ίσως πιο δύσκολη η αναπαραγωγή τους.
Το 2020 ο Μανώλης Σιμιδαλάς από την Χώρα Αμοργού βρήκε αυτό το φυσικό υβρίδιο στα Φτερά του μοναστηριού, όπως λέμε τα χείλη του γκρεμού των 400 μέτρων.
Στην φωτογραφία αριστερά το Helichrysum amorginum, δεξιά το Helichrysum stoechas subsp. barrelieri και στην μέση το υβρίδιο.
Να είναι το υβρίδιο του 1958; Να είναι διαφορετικό; Να υπάρχουν κι άλλα στους απάτητους βράχους;
Όποιο να' ναι, είναι μοναδικό και δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο...

Saxifraga tridactylites

φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η Saxifraga tridactylites (L. 1753) είναι ευρωμεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: βραχώδη ενδιαιτήματα, χαλικώδες έδαφος σε υψόμετρα 0-1200 (-2100) μ.
Ετήσιο, όρθιο είδος με ύψος 4-12 εκ., με αραιό αδενώδες χνούδι, εν μέρει ή ολόκληρο το φυτό κοκκινωπό. Άνθη 2-3 χιλ. με λευκά πέταλα.
Άνθιση: Μάρτιος - Ιούνιος ανάλογα με το υψόμετρα.

Ετυμολογία:
Saxifraga < saxum βράχος + frango ρωγμή, σχισμή => επειδή φυτρώνει στις σχισμές των βράχων, που πολλές φορές μπορεί να σπάσουν με τις ρίζες της μέρος του βράχου.
tridactylites < τρις + δάκτυλο ==> αναφορά στο σχήμα των φύλλων.

 

Ballota acetabulosa

Ρέμα του φονιά 08/06/2022

φωτογραφίες Μανώλης Σιμιδαλάς

Η Ballota acetabulosa [(L.) Benth. 1834] είναι φυτό των Βαλκανίων και της Ανατολίας, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Κοινή ονομασία: λυχναράκι, λουμίνι.
Φρύγανο καλυμμένο με πυκνό εριώδες χνούδι και βλαστούς όρθιους.
Φύλλα μέχρι 5 εκ., ωοειδή, αντίθετα, με κοντό μίσχο.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αποτελούν οι κάλυκες, που μοιάζουν σαν μικροί κρατήρες και οι οποίοι συνεχίουν να μεγαλώνουν και μετά την πτώση των ανθέων. Παλιότερα χρησιμοποιούσαν αυτούς τους κάλυκες σαν φυτιλάκι για τα καντήλια.
Βιότοπος: ηλιόλουστες πετρώδεις θέσεις, φρύγανα, σε υψόμετρα 0-1000 (-1700) μ.
Άνθη ιώδη ή ρόδινα σε σπονδύλους σε όλο το μήκος του βλαστού με 6-12 ανά σπόνδυλο.
Ανθίζει από τον Απρίλιο έως τις αρχές Ιουλίου.
Ετυμολογία:
Ballota < βαλλωτή (φυτό που αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη και τον Πλίνιο) < βάλλω ==> για την απόρριψη που προκαλείται από τη φευγαλέα οσμή αυτού του φυτού = Βαλλωτή
acetabulosa < acetabŭlum, κοτύλη, δοχείο για το ξύδι.

Αγία Μαρίνα 16/05/2022

Κάψαλα 21/05/22

 

Sedum sediforme

Ρέμα του φονιά 08/06/2022 Κατάπολα

φωτογραφία Μανώλης Σιμιδαλάς

To Sedum sediforme [(Jacq. 1771) Pau, 1909] είναι μεσογειακό είδος. 
Στην Ελλάδα εξαπλώνεται στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου.
Φύεται σε βράχους, πετρώδεις και αμμώδεις περιοχές, σε υψόμετρα έως 900 μέτρα.
Φυτό που σχηματίζει συστάδες πολλές φορές με μη ανθοφόρους βλαστούς.
Ανθοφόροι βλαστοί 25-69 εκ.
Άνθη κίτρινα.
Άνθιση: Μάιος - Ιούλιος.
Ετυμολογία:
Sedum < sédo (λατιν.) ανακουφίζω, καταπραΰνω, ηρεμώ ==> επειδή τα φύλλα κάποιων ειδών υποστηρίζεται ότι αμβλύνουν τον πόνο των τραυμάτων.
sediforme  < Sedum + forma σχήμα.

 

Moraea mediterranea

φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

14/03/2014

Η Moraea mediterranea (Goldblatt 1998) είναι μία ίριδα της Ανατολικής Μεσογείου με εξάπλωση σε Ελλάδα, Λιβύη, Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία. Στην Ελλάδα αναφέρεται από λίγες θέσεις στην Αττική, είναι σπάνια στις Κυκλάδες (μόνο σε Αμοργό και Κουφονήσια) ενώ είναι συχνή στην Κρήτη.
Συνώνυμο: Gynandriris monophylla -- Iris monophylla
Βιότοπος: ξηρά εδάφη και φρύγανα.
Μικρό φυτό που έχει ένα μακρόστενο φύλλο  κατά την άνθιση. 
Άνθη: γλωσσοειδή, γαλάζια με κίτρινο φάρυγγα. Άνθιση: Φεβρουάριος - Μάιος.
Ετυμολογία:
Moraea < το 1758 ο Σκωτσέζος βοτανικός Philip Miller αφιέρωσε το όνομα του γένους Morea στον Robert More (1703-1780), Άγγλο ερασιτέχνη βοτανικό. Όμως ο Λινναίος (Linnaeus) αργότερα άλλαξε το όνομα σε Moraea, συσχετίζοντάς το με το επώνυμο του πεθερού του Johan Moraeus.
mediterranea < mar Mediterraneo Μεσόγειος Θάλασσα = μεσογειακή. 
Gynandriris < γυνή + ανήρ ανδρός ==> επειδή τα θηλυκά και αρσενικά αναπαραγωγικά όργανα του φυτού είναι ενωμένα.

 

Euscorpius amorgensis

Κατάπολα 18/03/2022

φωτογραφίες Μανώλης Σιμιδαλάς

Ο Euscorpius amorgensis (Tropea, Fet, Parmakelis, Kotsakiozi et Stathi 2017) είναι ενδημικός της Αμοργού.
Περιγράφηκε πρόσφατα, το 2017, με δείγματα από την Αγία Άννα (ολότυπος), τα Κατάπολα και το Ρίχτι.
Πρόκειται για ένα μικρό είδος Euscorpius, συνολικού μήκους περίπου 23–25 χιλιοστών.
Το χρώμα των ενηλίκων ατόμων είναι από πολύ ανοιχτό καφέ/κιτρινωπό έως ανοιχτό καφέ-κοκκινωπό χωρίς δικτυώματα με καβούκι και ποδίσκους που μπορεί να είναι πιο σκούρα.
Ετυμολογία:
Euscorpius < ευ (καλώς) + σκορπιός.
amorgensis < Amorgos = της Αμοργού.

 

Anthyllis hermanniae

φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η Anthyllis hermanniae (L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. Συχνή στην Αμοργό.
Βιότοπος: θαμνώνες, φρύγανα, λιβάδια, δάση κωνοφόρων σε υψόμετρα 0-600 μ.
Θάμνος με βλαστό μέχρι 50 εκ. και αποξυλωμένα κλαδιά που καταλήγουν σε αγκάθι.
Φύλλα απλά ή σύνθετα με 3 φυλλάρια. Φυλλάρια προμήκη - σπατουλοειδή ή προμήκη-αντιστρόφως ωοειδή, με πυκνές μακριές και λεπτές (μεταξένιες) τρίχες, ειδικά στην κάτω επιφάνεια.
Άνθη ανά 2 ή 3 σε αθροίσματα στην μασχάλη των φύλλων. Στεφάνη κίτρινη. Καρπός χέδρωπας με 1 σπέρμα. Ανθίζει Μάρτιο - Ιούνιο.
Ετυμολογία:
Anthyllis < υποκοριστικό του «άνθους». Το όνομα αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη για ένα υδρόβιο φυτό και από τον Πλίνιο για την Ajuga.
hermanniae < αφιερωμένο στον Γερμανό βοτανικό Paul Hermann (Pauli Hermanni 1646-1695), διευθυντή του βοτανικού κήπου του Leiden (Ολλανδίας).