Οι φίλοι του μπλοκ

Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2021

Leontice leontopetalum - Λεοντική η λεοντοπέταλη

φωτογραφία Ελευθερία Πράσινου

Αρκεσίνη 07/03/2017

Πολυετές κονδυλώδες φυτό.  Θεωρείται ζιζάνιο των χωραφιών με δημητριακά αλλά, με την εγκατάλειψη των χωραφιών και τον μεγάλη μείωση της αρόσιμης γης στην Ελλάδα, έχει περιοριστεί τόσο πολύ ώστε να είναι σπάνιο. Γι' αυτό και μπήκε στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων & Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (RDB 2009), με τον χαρακτηρισμό «τρωτό» (VU).
 Άνθη: Κίτρινα, με 6 πέταλα, σε σύνθετη πυραμιδοειδή ταξιανθία. Καρποί διογκωμένοι. Άνθιση: Φεβρουάριος μέχρι μέσα Απριλίου.
Στις Κυκλάδες αναφέρεται πρόσφατα (μετά το 1970) από Αμοργό (δύο θέσεις), νότια Νάξο, Φολέγανδρο και Αστυπάλαια. Πριν το 1970 αναφέρονται θέσεις από Άνδρο, Τήνο, Σύρο, Αστυπάλαια αλλά ύστερα από 50 χρόνια μπορεί να μην ισχύουν.
 Ετυμολογία
 Leontice < λέων
 leontopetalum < λέων + πέταλον (αλόγου). Το όνομα αναφέρεται στα φύλλα, που μοιάζουν με το αποτύπωμα του πέλματος ενός λιονταριού. Φυτό με ονομασία «λεοντοπέταλον» αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη.

Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2021

Helichrysum orientale

φωτογραφία Μανώλης Σιμιδαλάς

Το Helichrysum orientale (L.) Vaill. 1754 είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου με εξάπλωση σε Κυκλάδες, Κρήτη, Δυτικό και Ανατολικό Αιγαίο.

Βιότοπος: ασβεστολιθικοί βράχοι, σε υψόμετρα 0-1200 μ.

Πολυετές χαμόφυτο φυτό, με σκληρό ξυλώδες απόθεμα.

Βλαστοί 12-30 εκ., τριχωτοί.

Βασικά φύλλα στενά, 20-60 χιλ., τριχωτά, προμήκη σπατουλοειδή, στρογγυλεμένα στην άκρη.

Κεφάλια σε πυκνές ταξιανθίες με λαμπερά λεμονοκίτρινα ανθίδια και σκούρο κέντρο.

Ανθίζει από μέσα Απριλίου μέχρι τα μέσα Ιουνίου.

Ετυμολογία:

Helichrysum < ήλιος + χρυσός. Αναφορά στο χρυσοκίτρινο χρώμα των ανθέων σε πολλά είδη του γένους.

orientale < oriens (ανατολή) = ανατολικό, ανατολίτικο.


Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2021

Seseli crithmifolium


φωτογραφία Μανώλης Σιμιδαλάς

To Σέσελι το κριταμόφυλλο [Seseli crithmifolium (Juss. ex DC.) Boiss., 1872] είναι ενδημικό φυτό Κυκλάδων (Αμοργός, Σίκινος, Φολέγανδρος), Κρήτης και Δωδεκανήσου (Ρόδος, Κάρπαθος, Σαρία).
Βιότοπος: ασβεστολιθικοί βράχοι σε υψόμετρα (10-) 200-1100 μ.
Πολυετές φυτό με ξυλώδη βλαστό ύψους έως 1,5 μέτρο και μέτρια διακλάδωση.
Φύλλα άκαμπτα, σαρκώδη.
Η ταξιανθία του σχηματίζει σκιάδιο, με 20-50 λευκά άνθη.
Καρποί, 3-4 χιλ., επιμήκεις με χαμηλές ράχες. Μερικές φορές το φυτό είναι μονοκαρπικό, δηλαδή ανθίζει και καρποφορεί μια φορά στην ζωή του.
Ανθίζει Ιούνιο-Αύγουστο.


Στην Αμοργό φύεται στη Νικουριά, τον Ποταμό, την Χοζοβιώτισσα και ψηλά στο Κρίκελο. Επίσης στην Κέρο, την Δονούσα, τις Μάκαρες και την Κίναρο.

Ετυμολογία:
Seseli > σέσελι, φυτό πουα αναφέρεται από τους Διοσκουρίδη, Αριστοφάνη, Πλούταρχο
crithmifolium > Crithmum κρίταμο + folium φύλλο = κριταμόφυλλο
Crithmum > κρήθμον > κριθή ==> για την ομοιότητα των σπερμάτων με αυτά της Κριθής (κριθαριού).

«σέσελι· τὸ μὲν Μασσαλιωτικὸν φύλλα ἔχει μαράθῳ ἐοικότα, παχύτερα δὲ καὶ τὸν καυλὸν εὐερνέστερον ἔχει, σκιάδιον δὲ ἀνήθῳ ὅμοιον, ἐφ' οὗ ὁ καρπὸς ὑπομήκης, γεγωνιωμένος, δριμύς, βιβρωσκόμενος ἡδέως, ῥίζα μακρά, εὐώδης.»

Διοσκουρίδης